Waarom natuurgeluiden ontspannend werken
Ken je dat gevoel van kalmte dat je overvalt als je luistert naar een kabbelend beekje of geluiden vanuit de natuur? Volgens een studie veranderen natuurgeluiden fysiek de verbindingen van onze hersenen, waardoor het natuurlijke vecht-of-vluchtinstinct van ons lichaam afneemt. Lees zeker verder als je hier meer over wil weten.
Het onderzoek
Natuurlijke geluiden en groene omgevingen worden al honderden jaren in verband gebracht met ontspanning en welzijn. Maar uniek aan dit onderzoek is dat het een van de eerste was die gebruik maakte van hersenscans, hartslagmeters en gedragsexperimenten om een fysiologische oorzaak voor deze effecten te analyseren. Om het verband tussen de hersenen, het lichaam en achtergrondgeluid te onderzoeken, wierven de onderzoekers 17 gezonde volwassenen aan om functionele magnetische resonantie beeldvorming (fMRI) scans te maken terwijl ze luisterden naar een reeks van vijf minuten durende geluidsfragmenten van natuurlijke en kunstmatige omgevingen.
De deelnemers voerden ook een opdracht uit om hun aandacht en reactietijd te meten tijdens elk geluidsfragment. Ook hun hartslag werd gevolgd om veranderingen in hun autonome zenuwstelsel aan te geven, het systeem van organen dat betrokken is bij onwillekeurige processen zoals ademhaling, bloeddruk, temperatuur, stofwisseling en spijsvertering.
De resultaten
Toen ze de fMRI-resultaten bestudeerden, merkten de onderzoekers op dat de activiteit in het defaultnetwerk van de hersenen, een netwerk van gebieden in de hersenen dat vooral actief is in een toestand van rust, varieerde afhankelijk van de achtergrondgeluiden die werden afgespeeld. Kunstmatige geluiden werden in verband gebracht met patronen van naar binnen gerichte aandacht, terwijl natuurgeluiden meer naar buiten gerichte aandacht opriepen.
Naar binnen gerichte aandacht betekent zorgen en piekeren over dingen die specifiek zijn voor iemands persoon. Dit zijn bijvoorbeeld patronen die in verband worden gebracht met psychologische stress waaronder depressie, angst en posttraumatische stressstoornis. De reactietijden van de deelnemers waren langzamer wanneer zij naar kunstmatige geluiden luisterden dan naar natuurlijke geluiden.
In het algemeen werden natuurgeluiden in verband gebracht met een afname van de sympathische respons van het lichaam, die het "vecht-of-vlucht"-gevoel veroorzaakt. Ook zien we een toename van de parasympatische respons, die het lichaam helpt ontspannen en functioneren in normale omstandigheden en die ook wel de "rust-verteer"-respons wordt genoemd.
Let wel op, de resultaten waren niet bij iedereen hetzelfde. Personen die de studie begonnen met de hoogste sympathische reacties, wat wijst op hoge stressniveaus, registreerden de grootste ontspanningsvoordelen van de natuurclips. Mensen die begonnen met een laag niveau van sympathische respons hadden daarentegen een lichte toename bij het luisteren naar natuurlijke versus kunstmatige geluiden.
Als je eenmaal een natuurgeluid hebt gevonden dat je prettig vindt, kan het je ook helpen om je focus en concentratie te verbeteren. Sommige deelnemers van het onderzoek presteerden het best op "aandachtstaken" wanneer ze luisterden naar geluiden die als vertrouwd werden beschouwd.